วันที่ 26 มิถุนายนของทุกปี เป็นวัน “สุนทรภู่” ผู้ได้ชื่อว่าเป็นกวีเอกแห่งกรุงรัตนโกสินทร์และบุคคลสำคัญด้านวัฒนธรรมของโลก พระสุนทรโวหาร(ภู่)หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าสุนทรภู่ เป็นจินตกวีเอกในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย(รัชกาลที่ 2) แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งมีชื่อเดิมว่า “ภู่” เกิดเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน ปี พ.ศ. 2329 สุนทรภู่เป็นบุคคลธรรมดาสามัญที่ได้สร้างสรรค์ผลงานวรรณกรรมล้ำค่าไว้เป็นจำนวนมาก จนได้รับการยอมรับระดับโลกโดยองค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ได้ประกาศยกย่องให้สุนทรภู่เป็นบุคคลผู้ที่มีผลงานดีเด่นทางด้านวัฒนธรรมของโลก เมื่อปี พ.ศ.2529 นับเป็นความภาคภูมิใจของคนไทยสืบมาจนถึงทุกวันนี้
“สุนทรภู่” ได้แต่งนิราศจำนวน 9 เรื่อง ได้แก่ นิราศเมืองแกลง นิราศพระบาท นิราศภูเขาทอง นิราศเมืองเพชร นิราศวัดเจ้าฟ้า นิราศอิเหนา นิราศสุพรรณ รำพันพิลาป นิราศพระประธม และนิทาน เช่น โคบุตร พระอภัยมณี กาพย์พระไชยสุริยา รวมถึงบทเสภา เช่น ขุนช้างขุนแผน ตอนกำเนิดพลายงาม บทละคร บทเห่กล่อมและสุภาษิตเป็นจำนวนมาก
นิราศเมืองแกลง เป็นนิราศเรื่องแรก ที่ได้เขียนบันทึกการเดินทางของสุนทรภู่ เมื่อปี พ.ศ. 2349 เพื่อไปพบบิดาซึ่งบวชเป็นพระอยู่ที่วัดป่ากร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง จึงถือว่าเป็นการบันทึกถึงสังคม วัฒนธรรมและวิถีชีวิตของชุมชนที่ได้พบเห็นในขณะนั้น นับได้จนถึงปัจจุบันเป็นเวลากว่า 217 ปีที่สุนทรภู่ได้มาสู่เมืองระยอง
ที่สำคัญคือ สุนทรภู่มีบิดาเป็นชาวบ้านกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง ถือได้ว่าสุนทรภู่เป็นเลือดเนื้อเชื้อไขของชาวจังหวัดระยองอย่างแท้จริง เป็นบุคคลสำคัญที่สร้างชื่อเสียงให้จังหวัดระยองเป็นอย่างยิ่ง ชาวจังหวัดระยองจึงได้ร่วมกันสร้างอนุสาวรีย์สุนทรภู่ขึ้นที่ตำบลกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง และประกอบพิธีเปิด อนุสาวรีย์สุนทรภู่ เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม 2513 พร้อมทั้งจัดงานเพื่อรำลึกและเผยแพร่เกียรติคุณของสุนทรภู่ในวันที่ 26 มิถุนายนของทุกปีอย่างต่อเนื่อง โดยปีนี้เป็นปีที่ 52 (ในปี 2564-2565 จังหวัดระยองได้งดการจัดงานวันสุนทรภู่ เนื่องจากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด -19 )
กระทรวงวัฒนธรรมโดยสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดระยอง ร่วมกับจังหวัดระยอง องค์การบริหารส่วนจังหวัดระยอง เทศบาลตำบลสุนทรภู่ ภาครัฐ ภาคเอกชนและภาคีเครือข่ายทางวัฒนธรรม จัด งานวันสุนทรภู่ กวีเอกโลก ประจำปี 2566 ระหว่างวันที่ 25-27 มิถุนายน 2566 ณ บริเวณอนุสาวรีย์สุนทรภู่ ตำบลกร่ำ อำเภอแกลง จังหวัดระยอง มีกิจกรรม
ได้แก่ การแสดงศิลปวัฒนธรรม การแสดงพื้นบ้าน การแสดงดนตรีโดยศิลปินที่มีชื่อเสียง การแสดง แสง สี เสียง สื่อผสม เยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์สุนทรภู่ ประกวดเดี่ยวปี่ในเป็นเวทีเดียวในประเทศที่จัดการประกวดเป่าปี่ใน ซึ่งเป็นเครื่องดนตรีที่ปรากฏในวรรณคดีเรื่องพระอภัยมณี ประกวดแต่งบทกลอนรางวัลกวีศรีสุนทร ขับเสภา การโต้กลอนสด และการแข่งขันด้านภาษาและวรรณกรรมของเด็กและเยาวชน กิจกรรมลานวัฒนธรรม “เสน่ห์วิถีถิ่น วิถีไทย” การแสดงของกวีซีไรต์/ศิลปินแห่งชาติ และบูธร้านอาหาร ของกิน ของใช้มากมาย
การจัดงานครั้งนี้เพื่อส่งเสริมให้เยาวชนและประชาชนได้ร่วมกันรำลึกถึงเกียรติคุณ ยกย่องเชิดชูเกียรติ ตลอดจนส่งเสริมบทกวีและวรรณกรรมซึ่งเป็นผลงานของสุนทรภู่ รวมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมและด้านอื่นๆของจังหวัดระยอง
บทความโดย: ทีมโฆษกกระทรวงวัฒนธรรม
ข้อมูลและภาพจากสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดระยอง ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร(องค์การมหาชน)และสมาคมครูภาษาไทยแห่งประเทศไทย
